برای پاسخ به سوال بهترین تعریف عزت نفس چیست؛ نیاز است که به عمق مفهوم عزت نفس پیش برویم و درک صحیحی از آن داشته باشیم. عزت نفس یکی از عوامل مهم در زندگی روانی و اجتماعی ماست. این مفهوم نشانگر ارزشی است که هر فرد به خود اختصاص میدهد و از ویژگیها و قابلیتهای خود اطمینان دارد.
عزت نفس گواهی است بر ارزش و اهمیت فرد در نظام جهانی و تأثیرگذاری او بر روند زندگی خود و ارتباطاتش با دیگران. در این نوشته به بررسی دیدگاههای مختلف بزرگترین روانشناسان دنیا در مورد عزت نفس پرداختهایم تا در نهایت به بهترین تعریف برای عزت نفس، دستیابیم. پس لطفاً تا انتهای این نوشته همراه با ما باشید.
عزت نفس چیست؟
با توجه به تعریفی که در نوشته «عزت نفس چیست؟» ارائه دادیم؛ میدانیم که عزت نفس یک مفهوم چندبُعدی است و بسته به شرایط و تجربیات هر فرد ممکن است که تفاوتهایی داشته باشد. اما در مجموع، بهترین تعریف عزت نفس میتواند به معنای داشتن ارزش شخصی و اعتماد به نفس برای مواجهه با چالشها و ایجاد روابط سالم با دیگران باشد. همچنین، عزت نفس بدان معناست که فرد به خود احترام میگذارد، قدرتها و استعدادهایش را میشناسد و به خود اعتماد دارد تا به رویاها و اهدافش پی ببرد.
در ادامه به بررسی برترین نظرات و دیدگاههای بزرگترین روانشناسان دنیا در این موضوع میپردازیم.
تعریف عزت نفس از زبان روانشناسان برتر و معروف دنیا چیست؟
روانشناسان بزرگی در سرتاسر دنیا در مورد عزت نفس تعاریفی را ارائه کردهاند. گاهی این تعاریف مشابه به هماند و گاهی دارای مفهومی کلی هستند که در این نوشته به گزارش مختصری از بهترین تعریفهای عزت نفس از زبان بزرگان علم روانشناسی پرداختهایم.
ناتانیل براندن عزت نفس را چگونه تعریف کرده است؟
ناتانیل براندن یکی از بزرگترین روانشناسانی است که به صورت تخصصی بر روی مفهوم عزت نفس در طی سالها کار کرده است. از نظر ما او یکی از بزرگترین مروجان فرهنگ عزت نفس در جوامع سرتاسر دنیا بوده است.
ناتاینل براندن در کتاب شش ستون عزت نفس، چنین تعریفی را از عزت نفس ارائه میدهد:
عزت نفس:
- اعتماد به توانایی خود در اندیشیدن است، اعتماد به توانایی خود به کنار آمدن با چالشهای اولیه زندگی است.
- اعتماد به حق خود برای موفق و شاد بودن است، احساس ارزشمند بودن، شاد بودن است، داشتن حق ابراز نیازها و خواستههاست، ابراز میل رسیدن به ارزشها و برخوردار شدن از ثمرات تلاشهای خویشتن است.
از نظر لوییز هی عزت نفس به چه معنا است؟
لوییز هی یک نویسنده و رواندرمانگر بوده است که در حوزه توانمندسازی شخصی و رشد روحی فعالیت میکرد.
ما به طور مستقیم در مورد عزت نفس از زبان لوییز هی تعریف مشخصی نیافتیم که ارائه کرده باشد؛ اما او در آثار خود بارها به مفهوم عزت نفس پرداخته است.
بر اساس مفاهیمی که به طور کلی در این حوزه ارائه میشود، تعریف عزت نفس از نظر لوئیز هی میتواند به این شکل باشد:
“عزت نفس به معنای داشتن احساس ارزشمندی، عشق و قدرت درونی است که انسان درباره خود و زندگی خود تجربه میکند. این حالت ناشی از پذیرش و عشق به خود، اعتماد به نفس و ارتباط صمیمانه با خود است که به افزایش رضایت، خلاقیت و رشد شخصی منجر میشود.”
لطفا توجه داشته باشید که این تعریف بر اساس مفاهیم عمومی ارائه کردیم.
مفهوم عزت نفس بر اساس نظریه مدل دوعاملی از کریستوفر جی مراک چیست؟
از نظر دیدگاه کریفسوفر جی مراک، عزت نفس نحوه ارزش گذاری و درک ما از خود است. این بر اساس عقاید و باورهای ما در مورد خودمان است اگرچه تغییر آنها ممکن است دشوار باشد.
همچنین ممکن است عزت نفس را به عنوان اعتماد به نفس برداشت کنیم. (که البته این یک نگاه عوامگرایانه به مبحث عزت نفس است و چنین نگاهی به عزت نفس صحیح نیست.)
عزت نفس ما می تواند بر اینکه آیا ماف خود را به عنوان یک شخص دوست داریم و برای خود ارزش قائل هستیم، تأثیر می گذارد.
در مدل دو عاملی کریستوفر مراک، عزت نفس بر اساس دو بعد احساس ارزشمندی و احساس شایستگی تعریف شده است.
نظریه ای که به آن اشاره دارد به عنوان مدل دو عاملی عزت نفس است. در این مدل عزت نفس بر اساس دو محور عمودی و افقی تعریف شده است. محور عمودی که محتور ارزش ها است و محور افقی که محور شایستگی (توانمندی ها) است.
بررسی مفهوم عزت نفس بر اساس نظریه زیگموند فروید
زیگموند فروید عزت نفس را به عنوان یکی از مفاهیم اساسی در روانشناسی بررسی کرده است. بر اساس نظریه فروید، عزت نفس نشانگر تصویری است که فرد از خود دارد و به ارزشی که به خود اختصاص میدهد اشاره میکند. این مفهوم با تأثیرات تجربیات کودکی و نیازهای روانی در دوران رشد و توسعه فرد در ارتباط است. فروید معتقد بود که عزت نفس بهطور مستقیم با عملکرد فرد در زندگی و روابطش با دیگران مرتبط است. او با توجه به تحلیل روانی، نقش مهمی برای عزت نفس در شکلگیری هویت و خودشناسی فرد نقشآفرینی میدهد.
مفهوم نفس یا همان «خود» بر اساس نظریه کارول گوستاو یونگ چه است؟
کارول گاستاو یونگ یکی از روانشناسانی است که به مفهوم نفس یا همان خود توجه بساری داشت. با توجه به تعریفی که یونگ از مفهوم «خود» یا همان نفس، ارائه داد بعدها در درک بهتر مفهوم عزت نفس، توسط دیگر محققان تاثیر بسیاری داشت. به گفته کارل یونگ، «خود» به معنای یکپارچگی آگاهی و ناخودآگاهی در یک فرد و نمایانگر روان به عنوان یک کل است. به عنوان محصول تشخص تحقق می یابد، که از نظر او فرآیند یکپارچه سازی جنبه های مختلف شخصیت فرد است.
مفهوم عزتنفس بر اساس نظریه تحلیل رفتار متقابل از اریک برن چیست؟
اریک برن عزت نفس را به عنوان احساسی از ارزشمندی و قدرت شخصی تعریف کرده است. براساس این تعریف، عزت نفس درونی و احساسی است که فرد در مورد خود، قدرت و ارزش خود، استقلال و تواناییهایش تجربه میکند. این احساس عزت نفس با توانایی فرد برای مقابله با چالشها، ایجاد روابط سالم و ارتباطات مثبت، و تحقق اهداف شخصی ارتباط دارد. به عبارت دیگر، عزت نفس به فرد اعتماد و اراده میدهد تا به خودش اعتماد کند و به عنوان فردی با ارزش و کارآمد احساس کند.
بهترین تعریف برای عزت نفس چه میتواند باشد؟
با توجه به تعریفی که از نظر روانشناسان در این نوشته ارائه شده، بهترین تعریف عزت نفس از نظر رسانه جهانشو، میتواند تعریفی باشد که دو بخش ارزشمندی و شایستگی (توانمندی) اشاره دارد. در میان تعاریف ارائه شده مدل دوعاملی عزت نفس که از کریفستوفر مراک ارائه شده جنبه دقیقتری از عزت نفس را ارائه میدهد.
بنابراین از نگاه ما عزت نفس میتواند شامل این مفهوم و تعریف کلی نیز باشد.
عزت نفس به معنای درک و آگاهی از ارزشمندی و شایستگیهایمان در تمام ابعاد وجودیمان در این دنیا است.
منابع این نوشته
Mruk’s model 5.5 of self esteem.
مشارکت در بحث و گفت و گو
به نظر شما کدام یک از تعاریفی که از هر کدام از روانشناسان در این این نوشته آورده شد، میتواند تعریف بهتری برای عزت نفس باشد؟
با توجه به این نوشته، بهترین تعریف و درک شما از مفهوم عزت نفس چیست؟ لطفاً نظرات خودتان را در بخش دیدگاههای همین نوشته بنویسید.